روسیه به یک کشور شکست‌خورده تبدیل می‌شود

ویتالی چاروشین/تحلیلگر اندیشکده ی « Modern Diplomacy»
ترجمه: محمدحسین باقی

اگر فکر می کنید روسیه یک ابرقدرت است، سخت در اشتباهید. به گمانم باید تصورتان از «ابرقدرت»ی را تغییر دهید. ابرقدرت بودن فقط به داشتن ارتش بزرگ یا تسلیحات متعارف و غیرمتعارف (هسته ای) نیست بلکه در داشتن اقتصادی بزرگ است.
* این مقاله بر این باور است که روسیه می‌تواند در ده سال آینده به یک «کشور شکست‌خورده» (Failed State) تبدیل شود … اقتصاد ستون فقرات هر کشوری است. اقتصاد روسیه چندین ضربه‌ی شدید خورده است که بیشتر این ضربات از سوی خود دولت روسیه وارد شده است. استراتژی‌های اقتصادی روسیه‌ی دوران پوتین به‌وضوح بر صادرات سوخت فسیلی متمرکز بود. روسیه با تعقیب این استراتژی به ساخت لوله‌های گاز ادامه داد و سرمایه‌گذاری سنگینی در معدنکاری انجام داد. در سال ۲۰۲۱ درآمد نفت و گاز ۴۵ درصد از بودجه‌ی ملی روسیه را تشکیل می‌داد…
* تهاجم روسیه به اوکراین نشان داد که دولت روسیه نه در سیاست و نه در اقتصاد نمی‌تواند شریک قابل‌اعتمادی باشد. اتحادیه‌ی اروپا که هیچ برنامه‌ی واقعی برای ایجاد مشارکت اقتصادی با روسیه ندارد، سرمایه‌گذاری‌های خود را در برنامه‌های انرژی سبز دو برابر کرده است. پس از شروع جنگ، بیش از ۲۵۰۰ تحریم علیه روسیه اعمال شد که دارایی‌های مالی روسیه را مسدود و صادرات گاز – و تا حدی نفت- روسیه به غرب را ممنوع کرد که اول و پیش از همه به فروپاشی اقتصاد روسیه کمک کرد.
* اعمال اقتدار بر سرزمین و مردمان، کلید موفقیت یک دولت موفق است. جنگ در اوکراین نشان داد که گروه واگنر نیرویی است که طبق قوانین خود بازی می‌کند. اعدام بدنام عضو سابق این گروه با پُتک نه‌تنها به‌اصطلاح این فرد خائن بلکه سیستم حقوقی روسیه را نیز کُشت. در روسیه برای اعمال قدرت خود به قانون نیاز ندارید، بلکه به پتک نیاز دارید. پس از ۲۴ فوریه‌ی ۲۰۲۲، پوتین احکام بسیاری را امضا کرد که قوانین بازی حقوقی را تغییر داد. انگیزه‌ی اصلی همه‌ی قوانین جدید این است که اگر دولت آن‌ها را برای روسیه خوب بداند، هیچ مسئولیتی در قبال ارتکاب جنایات نخواهد داشت. پرسش این است که دولت کیست؟ در روسیه‌ی معاصر، دولت جمعی توسط جنگ‌سالاران ملموس و افسران قدرتمند «اف. اس. بی» (FSB) و مقام‌های سطح بالا نمایندگی می‌شود. آن‌ها هستند که تصمیم می‌گیرند چگونه قانون را اعمال کنند؛ و اینکه آیا اصلاً نیازی به اعمال آن هست یا خیر و اینکه آیا باید از روش پتک استفاده شود یا نه.
* تحول روسیه در سال ۱۹۹۱ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. روسیه پس از بحران اجتماعی-اقتصادیِ برخاسته از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تنها در سال ۲۰۰۶ احیا شد، زمانی که تولید ناخالص داخلی‌اش در سال ۱۹۹۱ از تولید ناخالص داخلی اتحاد جماهیر شوروی پیشی گرفت. در پایان سال ۲۰۲۲، تولید ناخالص داخلی روسیه ۳۰ درصد بیشتر از تولید ناخالص داخلی (GDP) شوروی بود. سی‌ویک سال بعد نیز چنین بود. این در واقع به این معنی است که تولید ناخالص داخلی با سرعت حدود یک درصد در سال افزایش می‌یافت. درعین‌حال، افزایش تولید ناخالص داخلی چین در همان دوره ۵/۱۴ برابر بیشتر بود….