همه چیز درباره سهام عدالت | سهام عدالت چیست؟

سهام عدالت چیست و چقدر است؟

به صورت خلاصه، سهام عدالت سبدی از سهام دولتی است که به نوعی یارانه برای تامین عدالت اجتماعی و فقرزدایی و همچنین کاهش سهام دولت در شرکت‌های بزرگ اقتصادی محسوب می‌شود. در حال حاضر، سـهام عدالت درگیر مشکلاتی همچون فروش و برگزار نشد‌ن مجامع شرکت‌های سـهام عدالت استانی است.

سـهام عدالت در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان بود که بعدا قابلیت افزایش به ۱ میلیون تومان هم پیدا کرد. سـهام عدالت به صورت مجموعه‌ای از سهام بود که تا اواسط سال ۱۳۹۹ قابلیت فروش هم نداشت. هرچند سود سـهام عدالت در فواصل زمانی معینی برای دارندگان پرداخت می‌شد.

ارزش روز سـهام عدالت باتوجه به قسمت بورسی آن که در هر روز قابل معامله بود‌ه تغییر می‌کند که در حال حاضر بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان است. البته عدد گفتـه شد‌ه برای قسمت بورسی سـهام عدالت است و برای قسمت غیربورسی آن نمی‌توان ارزش مشخصی را تعیین کرد.

هدف از سهام عدالت چیست؟

اصلی‌ترین هدف سـهام عدالت، خصوصی‌سازی و کاهش مالکیت دولت در اقتصاد و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی است. همچنین اهداف دیگری ازجمله کمک به اقشار کم درآمد و آسیب‌پذیر نیز در زمان عرضه سهام عدالت مطرح بودند:

• مستقل کرد‌ن خانوارهای نیازمند به خود و کاهش حمایت‌های مالی مستقیم دولتی به آن‌ها
• سرعت بخشید‌ن به روند خصوصی‌سازی از طریق واگذاری سهام شرکت‌های دولتی
• به کارگیری روش‌هایی سالم و شفاف برای واگذاری سهام شرکت‌ها
• کوچک کرد‌ن دولت و افزایش تصدی‌گری مردمی
• توزیع متعادل ثروت و درآمد در کشور
• گسترش سهم بخش تعاون در کشور

مشمولان سهام عدالت چه کسانی هستند؟

تقریبا بیش از ۴۹ میلیون نفر دارندگان سـهام عدالت هستند که در سامانه سـهام عدالت ثبت شده‌اند. همانطور که اشاره شد، مشمولان سـهام عدالت به‌واسطه هدف‌گذاری این طرح بیشتر افراد کم درآمد جامعه بودند. روستاییان و عشایر، زنان سرپرست خانوار، کارگران فصلی ساختمان‌ها، کارمندان و دیگر اقشاری که در مراحل مختلف مشمول این طرح شدند.

شرکت‌های واگذار شد‌ه به طرح توزیع سهام عدالت

سبد سـهام عدالت در مجموع از ۴۹ شرکت (۳۶ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیر بورسی)  تشکیل شد‌‌ه است.

شرکت‌های بورسی سـهام عدالت:

شرکت‌های غیر بورسی سـهام عدالت:

پتروشیمی ارومیه، پتروشیمی بندر امام (ره)، پتروشیمی بوعلی سینا، پتروشیمی بیستون، پتروشیمی تبریز، پتروشیمی خوزستان، دخانیات ایران، ساختمان سد و تاسیسات آبیاری سابیر، شهر صنعتی البرز، شهر صنعتی رشت، شهر صنعتی کاوه، مشانیر و مگا موتور از شرکت‌های غیر بورسی سـهام عدالت هستند. لازم به ذکر است که در حال حاضر این بخش از سهام عـدالت سودی به دارندگان پرداخت نمی‌کنند.

نحوه استعلام سهام عدالت

برای استعلام از دارایی و قیمت روز سـهام عدالت می‌توانید به سامانه WWW.SAMANESE.IR مراجعه کنید.

پس از ورود و طی مراحل اولیه با صفحه زیر مواجه می‌شوید:

در این صفحه، تمام دارایی بورسی سـهام عدالت شما همراه با تعداد برگه سهم و قیمت و ارزش روز آن قابل مشاهده است. قابل ذکر است که قسمت غیر بورسی سـهام عدالت به دلیل قابل معامله نبود‌ن و نداشتـن قیمت مشخص، قابل مشاهده نیست.

سامانه سود سهام عدالت

برای مشاهده سودهای دریافتی سـهام عدالت باید به سایت ddn.csdiran.ir/login مراجعه کنید. در این سایت، در قسمت سود سـهام عدالت سوابق دریافت میزان و تاریخ سود سـهام عدالت مشخص شد‌ه است.

نحوه واریز سود سهام عدالت چگونه است؟

تمامی دارندگان سـهام عدالت برای دریافت سود سـهام عدالت باید مشخصات شناسایی و اطلاعات بانکی مخصوصا شماره شبای خود را در سامانه سجام ثبت نام کنند. بنابراین، برای دریافت سود سهام عدالت باید حتما در سامانه سجام ثبت نام کرد‌ه و مشخصات خود را ثبت کنید. در صورتی که، شماره شبای بانکی خود را ثبت نکرد‌ه و یا دارای مشکل باشد، سود شما به صورت بستانکار باقی خواهد ماند.

فروش سهام عدالت امکان پذیر است؟!

قبل از اینکه به نحوه فروش سهام عدالت اشاره کنیم، باید روش‌های مستقیم و غیر مستقیم سـهام عدالت را توضیح دهیم. در اوایل سال ۱۳۹۹ مقرر شد که دارندگان سـهام عدالت یکی از روش‌های مستقیم یا غیرمستقیم مدیریت سـهام عدالت را انتخاب کنند.

روش مستقیم سهام عـدالت

در روش مستقیم سهام عدالت، سهامداران خودشان مدیریت سبد سـهام عدالت را در دست می‌گیرند. به این معنی که می‌توانند هرتعداد از هرسهمی که بخواهند برای فروش در بورس قرار دهند. البته مشکلاتی که در فروش و حجم بالای درخواست فروش ایجاد شد، جلوی فروش سـهام عدالت به روش مستقیم را گرفت.

در ابتدا مقرر شد که حدود ۳۰% از بخش بورسی سـهام عدالت با درخواست دارندگان قابل فروش باشد که به دلایل مختلف از جمله حجم بالای درخواست فروش جلوی آن گرفتـه شد‌ه و تا به امروز هم هیچ راه‌حلی برای فروش سـهام عدالت به روش مستقیم معرفی نشد‌ه است.

روش غیر مستقیم سهام عـدالت

در این روش که سهام عدالت به حساب صندوق‌های سرمایه‌گذاری استانی ریختـه می‌شود، دارندگان هیچ دخل و تصرفی در سهام خود ندارند. سهامداران فقط می‌توانند سود سـهام عدالت خود را در فواصل زمانی معین دریافت کنند. البته درحال حاضر، نمادهای سـهام عدالت استانی درگیر مشکلات فراوانی هستند که معاملات آنها در بازار سرمایه نیز به مشکل خورد‌ه است.

آیا در حال حاضر میتوان سهام عدالت را فروخت؟

همانطور که قبل تر هم گفتیم، قسمت بورسی سـهام عدالت (که درحال حاضر از ۳۶ شرکت تشکیل شد‌ه) قابل فروش است. با آزادسازی این بخش از سـهام عدالت در تابستان سال ۹۹ امکان فروش سـهام عدالت نیز مهیا شد. هرچند پس از گذشت چند ماه و شکل‌گیری موجی از فروش و به واسطه حجم بالای سهامداران عدالت، جلوی فروش سـهام عدالت گرفتـه شد‌ه است. در حال حاضر، امکان فروش سـهام عدالت در هیچ یک از روش‌های مستقیم و غیر مستقیم وجود ندارد.

سهام عدالت متوفیان

با گذشت چندین سال از آغاز طرح سـهام عدالت ممکن است برخی از دارندگان این سهام در قید حیات نباشند. سوال اصلی این است که بازماندگان چگونه می‌توانند از سود سـهام عدالت و یا مزایای آن استفاده کنند؟ وراث قانونی افراد متوفی مشمول سهام می‌توانند با مراجعه به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان خدمات الکترونیک دولت و با ارائه مدارک لازم و امضای تقسیم‌نامه سـهام عدالت نسبت به فروش و تقسیم آن اقدام نمایند.

بدیهی است تا زمانیکه کلیه وراث قانونی نسبت به تامین مدارک لازم و امضای تقسیم ‌نامه سـهام اقدام نکنند، درخواست تقسیم ترتیب اثر داد‌ه نخواهد شد. یعنی چنانچه یک یا چند نفر از وراث در دفاتر پیشخوان حاضر نباشند و مدارک لازم را ارائه ندهند، انجام خدمات سایر وراث نیز امکان‌پذیر نخواهد بود.

مدارک مورد نیاز برای فروش سهام عدالت متوفیان

برای فروش سـهام عدالت متوفیان نیاز به ارائه مدارک زیر است:

• کد ملی و تاریخ تولد فرد فوت شد‌ه
• اصل کارت ملی وراث قانونی
• اصل گواهی حصر وراثت شخص متوفی
• شماره شبای بانکی وراث
• نشانی و کدپستی محل اقامت یکی از وراث